istemsiz hareketler ne demek?

İstemsiz Hareketler Hakkında Bilgi

İstemsiz hareketler, bir kişinin bilinci dışında gerçekleşen, kontrol edemediği hareketlerdir. Bu hareketler, kasların istem dışı kasılması veya gevşemesi sonucu ortaya çıkar. İstemsiz hareketler çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir ve farklı türleri bulunmaktadır.

Nedenleri:

  • Nörolojik Bozukluklar: Beyin, sinir sistemi veya kasları etkileyen çeşitli nörolojik bozukluklar istemsiz hareketlere neden olabilir. Örneğin, Parkinson Hastalığı, Huntington Hastalığı, Tardif Diskinezi ve Tourette Sendromu bu tür bozukluklara örnek olarak verilebilir.
  • İlaçlar: Bazı ilaçlar, özellikle psikiyatrik ilaçlar (antipsikotikler) ve antiemetikler (kusma önleyici ilaçlar), yan etki olarak istemsiz hareketlere yol açabilir.
  • Metabolik Bozukluklar: Kan şekeri düşüklüğü (hipoglisemi), elektrolit dengesizlikleri ve karaciğer yetmezliği gibi metabolik sorunlar da istemsiz hareketlere neden olabilir.
  • Enfeksiyonlar: Bazı beyin enfeksiyonları (ensefalit) veya menenjit gibi durumlar istemsiz hareketlere yol açabilir.
  • Stres ve Anksiyete: Yoğun stres ve anksiyete durumlarında da bazı istemsiz hareketler (tikler) görülebilir.
  • Diğer Faktörler: Genetik yatkınlık, travmatik beyin hasarı, felç ve bazı vitamin eksiklikleri de istemsiz hareketlere katkıda bulunabilir.

Türleri:

  • Tremor (Titreme): Vücudun bir bölümünde ritmik ve istemsiz sallanma hareketidir. Esansiyel Tremor en sık görülen titreme türüdür.
  • Tikler: Ani, tekrarlayıcı ve amaçsız hareketler veya seslerdir. Motor Tikler ve Vokal Tikler olarak ikiye ayrılır.
  • Kore: Hızlı, ani ve amaçsız hareketlerdir. Genellikle yüz, kollar ve bacaklarda görülür.
  • Atetoz: Yavaş, kıvrımlı ve solucanımsı hareketlerdir. Genellikle ellerde ve ayaklarda görülür.
  • Distoni: Kasların sürekli kasılması sonucu oluşan bükülme ve dönme hareketleridir. Servikal Distoni (tortikolis) boyun kaslarını etkileyen bir distoni türüdür.
  • Miyokloni: Ani ve kısa süreli kas seğirmeleridir. Uykudan uyanırken veya uykuya dalarken görülen seğirmeler fizyolojik miyoklonidir.

Tanı ve Tedavi:

İstemsiz hareketlerin tanısı, nörolojik muayene, hastanın tıbbi öyküsü ve çeşitli testler (kan testleri, beyin görüntüleme) ile konulur. Tedavi, istemsiz hareketin nedenine bağlı olarak değişir. Altta yatan neden tedavi edilerek veya semptomları hafifleten ilaçlar, botulinum toksini enjeksiyonları, fizik tedavi ve cerrahi yöntemler uygulanabilir.

Önemli Not: İstemsiz hareketler yaşayan kişilerin bir nöroloji uzmanına başvurması önemlidir. Erken tanı ve tedavi, semptomların kontrol altına alınmasına ve yaşam kalitesinin artırılmasına yardımcı olabilir.